Zezwolenie pobytowe może zostać udzielone na czas określony oraz nieokreślony. Na czas określony udzielane jest zezwolenie na pobyt czasowy, natomiast na czas nieokreślony – zezwolenie na pobyt stały oraz zezwolenie na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej.
Bez względu na to, o które z zezwoleń będziesz się ubiegał, musisz złożyć wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt. Wnioski nazywają się odpowiednio „wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy”, „wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt stały” oraz „wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej”.
Ogólne zasady dotyczące złożenia wniosku o udzielenie zezwolenia na pobyt w Polsce
Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt powinieneś złożyć osobiście w urzędzie wojewódzkim właściwym ze względu na miejsce Twojego zamieszkania (nie zameldowania!). Jeśli mieszkasz w Warszawie, czyli w województwie mazowieckiem, właściwym dla Ciebie będzie Mazowiecki Urząd Wojewódzki , jeśli zaś mieszkasz w Lublinie, właściwym będzie Lubelski Urząd Wojewódzki. Link do adresów wszystkich urzędów wojewódzkich wraz z numerami telefonów znajdziesz w punkcie 8 tego rozdziału.
UWAGA: W niektórych urzędach, na przykład Mazowieckim Urzędzie Wojewódzkim osobiste złożenie wniosku jest możliwe wyłącznie po wcześniejszym umówieniu telefonicznym na konkretny dzień i godzinę.
Osobiste złożenie wniosku jest ważne z tego powodu, że podczas wizyty w urzędzie pobierane są od Ciebie odciski palców w celu późniejszego wydania karty pobytu oraz sprawdzany jest oryginał paszportu i oryginały innych dokumentów, których kopie załączasz do wniosku.
Jeśli nie możesz złożyć wniosku osobiście, masz prawo wysłać go pocztą, jednak wtedy wojewoda wezwie Cię do osobistego stawienia się w urzędzie w określonym terminie w celu dokonania wymienionych wyżej czynności.
UWAGA! Do osobistego stawiennictwa zobowiązane są już osoby, które ukończyły 6 rok życia. Osoby małoletnie, które nie ukończyły jeszcze 18 lat muszą złożyć wniosek razem z rodzicem lub ustanowionym przez sąd opiekunem albo z obojgiem rodziców lub opiekunów. W przypadku osoby małoletniej to rodzice podpisują wniosek. Natomiast wzór podpisu samodzielnie składa cudzoziemiec którego dotyczy wniosek, jeśli ukończył 13 lat.
Wniosek, co do zasady, należy złożyć w okresie legalnego pobytu w Polsce, czyli na przykład w okresie ważności wizy z uwzględnieniem określonej w niej dopuszczalnej liczby dni pobytu. W rozdziale 3.1 dowiesz się również jakie możliwości legalizacji pobytu przewiduje polskie prawo w sytuacji gdy przekroczyłeś określoną w wizie dopuszczalną liczbę dni i Twój pobyt w Polsce jest już nieuregulowany.
Wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt musi być wypełniony w języku polskim, drukowanymi literami.
Do każdego wniosku musisz dołączyć:
– 4 aktualne kolorowe fotografie o wymiarach 35 x 45 mm (tzw. zdjęcie paszportowe),
– kserokopie dokumentu podróży (stronę z danymi osobowymi oraz wszystkie strony zawierające wizy, stemple kontroli granicznej oraz inne adnotacje).
Pozostałe dokumenty, które musisz złożyć w postępowaniu zależą od Twojego celu pobytu i zostały określone w kolejnych punktach tego rozdziału: pkt 3.1. (dla pobytu czasowego) oraz pkt 4.3 (dla pobytu stałego) i 4.4 (dla pobytu rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej).
PAMIĘTAJ, że dokumenty, które składasz w postępowaniu muszą być sporządzone w języku polskim albo przetłumaczone na język polski przez tłumacza przysięgłego, który nabył uprawnienia do wykonywania zawodu w Polsce.
Liczba egzemplarzy wniosku i liczba kopii dokumentów różni się w zależności od województwa. Dlatego przed złożeniem wniosku sprawdź w urzędzie wojewódzkim, w którym będziesz składał wniosek lub na jego stronie internetowej, ile egzemplarzy dokumentów będzie wymaganych w Twoim postępowaniu.
Złożyłem wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt w ostatnim dniu ważności wizy. Czy mój pobyt jest wciąż legalny? Czy mogę podróżować?
Jeżeli złożyłeś swój wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt w okresie legalnego pobytu w Polsce i wiosek ten nie zawierał braków formalnych lub jeśli uzupełnisz te braki w wyznaczonym przez wojewodę terminie, Twój pobyt w Polsce będzie wciąż uznawany za legalny przez cały okres postępowania administracyjnego w sprawie zezwolenie na pobyt[1]*. W takiej sytuacji pracownik urzędu wojewódzkiego umieści w Twoim paszporcie odcisk stempla potwierdzającego złożenie wniosku. Stempel będzie tym samym stanowił potwierdzenie Twojego legalnego pobytu w Polsce. Jeśli nawet ostatecznie nie uzyskasz zezwolenia, o które się ubiegasz, będziesz miał jeszcze 30 dni (licząc od dnia otrzymania ostatecznej decyzji negatywnej) na opuszczenie Polski, bez ponoszenia negatywnych konsekwencji nieuregulowanego pobytu.
W czasie rozpatrywania Twojego wniosku możesz zatem pozostać w Polsce, a nawet zalecane jest, byś pozostał i mógł zareagować na ewentualne wezwanie wojewody. Zdarza się, że wojewoda wzywa cudzoziemca do dostarczenia dodatkowych dokumentów czy złożenia wyjaśnień.
W tym czasie możesz również wyjechać do swojego kraju lub innego kraju, do którego nie potrzebujesz wizy. Powrót do Polski będzie jednak możliwy tylko po uzyskaniu nowego dokumentu wjazdowego, na przykład wizy. Jeśli zdecydujesz się na wyjazd w trakcie rozpatrywania Twojego wniosku, pamiętaj, by ustanowić w Polsce pełnomocnika do doręczeń. Możesz również ustanowić pełnomocnika, który będzie Cię reprezentować w postępowaniu. Wtedy to pełnomocnik będzie otrzymywać wszystkie pisma kierowane przez wojewodę w związku z toczącym się postępowaniem i będzie mógł na nie odpowiedzieć. Upewnij sie więc, że osoba, której chciałbyś powierzyć do prowadzenia swoją sprawę jest godna zaufania, ponieważ skutki ewentualnych błędów wpłyną na Twoją sytuację.
Zasady obliczania terminów w postępowaniu w sprawie udzielenia zezwolenia na pobyt
Termin jest to okres, jaki urząd wyznacza na dokonanie określonej czynności, np. uzupełnienie brakujących dokumentów czy okazanie w urzędzie oryginału paszportu. W sprawach dotyczących legalizacji pobytu najczęściej spotkasz się z terminem 7 i 14-dniowym. Będziesz miał na przykład 7 dni na uzupełnienie braków formalnych, a 14 dni na złożenie odwołania od ewentualnej negatywnej decyzji wojewody. Termin jest liczony od następnego dnia po dniu, w którym otrzymałeś pismo: wezwanie czy decyzję. Pamiętaj, że terminy biegną także w soboty, niedziele i święta, w związku z czym musisz policzyć każdy dzień kalendarzowy terminu! Jeśli ostatnim dniem terminu będzie dzień ustawowo wolny od pracy, termin ulegnie przedłużeniu do następnego dnia roboczego. Dniami ustawowo wolnymi od pracy w Polsce są: wszystkie niedziele oraz następujące święta: Nowy Rok (1 stycznia), Święto Trzech Króli (6 stycznia), poniedziałek wielkanocny, Święto Pracy (1 maja), Narodowe Święto Konstytucji 3 Maja 1791 r. (3 maja), Boże Ciało, Wniebowzięcie Najświętszej Marii Panny (15 sierpnia), Wszystkich Świętych (1 listopada), Narodowe Święto Niepodległości (11 listopada), Boże Narodzenie (25−26 grudnia).
PRZYKŁAD: Załóżmy, że złożyłeś wniosek o udzielenie zezwolenia na pobyt czasowy, a 4 listopada otrzymałeś pismo z wezwaniem do dostarczenia brakujących fotografii w terminie 7 dni. Pierwszym dniem terminu będzie kolejny dzień – 5 listopada. 7-dniowy termin upływa 11 listopada. Ale 11 listopada jest dniem ustawowo wolnym od pracy, zatem termin ulegnie przedłużeniu do 12 listopada do końca dnia. W związku z tym brakujące fotografie możesz złożyć do 12 listopada do godziny 23:59. Jeśli tym dniem będzie na przykład sobota i urząd będzie zamknięty, fotografie możesz wysłać pocztą – listem poleconym lub listem poleconym za potwierdzeniem odbioru.
PAMIĘTAJ: Niedokonanie czynności w terminie może mieć bardzo poważne konsekwencje, np. może spowodować pozostawienie Twojego wniosku bez rozpoznania. Dlatego lepiej nie czekaj do ostatniego dnia. Dzięki temu oszczędzisz sobie stresu i będziesz mógł liczyć na szybsze rozpatrzenie Twojej sprawy!
[1]* Braki formalne nie pozwalają urzędowi na wszczęcie postępowania i powstają, np. kiedy do wniosku nie dołączysz fotografii lub jeśli nie stawisz się osobiście w urzędzie w wyznaczonym terminie i nie złożysz odcisków palców.