Ukraiński Szczecin – Nasz Wybir – Portal dla Ukraińców w Polsce

Ukraiński Szczecin

2 stycznia 2013
Ukraiński Szczecin

Opisując „ukraińską mapę Polski”, odwiedziwszy Gdańsk, pozostajemy na północy kraju, ale powracamy na zachód. Przed polsko – niemiecką granicą trafiamy na Szczecin – to cel naszej dzisiejszej wycieczki. W lokalny, narodowościowy krajobraz Ukraińcy wpisali się na skutek deportacji 1947 roku. Podobny los wygnańców spotkał wcześniej miejscowych Niemców, z tym wyjątkiem, że ich ze Szczecina wysiedlono. Komunistyczna Polska, budując „najbardziej szczęśliwy system”, nie oglądała się na takie drobnostki jak współczucie dla ludzkiej niedoli.  

Obecnie ukraińską społeczność Szczecina można podzielić na dwie grupy: pierwsza to prawie tysiąc przedstawicieli ukraińskiej mniejszości, a druga to studenci i pracownicy z Ukrainy, którzy coraz częściej wybierają to miasto. Większość szczecińskich Ukraińców to Grekokatolicy. Cerkiew do której uczęszczają znajduje się na ulicy Mickiewicza 43. W mieście jest także prawosławna parafia św. Mikołaja Cudotwórcy, znajduje się w centrum miasta. Na ulicę Mickiewicza warto powrócić, bo tu znajduje się centrum życia ukraińskiego w Szczecinie. Pod numerem 45 ma siedzibę miejscowy Oddział Związku Ukraińców w Polsce oraz Honorowy Konsulat Ukrainy. Co ciekawe, na czele oficjalnego przedstawicielstwa Ukrainy w mieście stoi Ukrainiec, wieloletni działacz miejscowej społeczności Henryk Kołodij.

Szczeciński Oddział ZUwP stworzył Ośrodek Kultury Ukraińskiej, który odgrywa dużą rolę w kulturalnym i społecznym życiu miasta. Działa tu punkt nauczania języka ukraińskiego, dziecięce i młodzieżowe zespoły artystyczne (w szczególności zespół taneczny „Metełycia”), teatr studencki, ukraińska biblioteka i inne instytucje. Podczas wakacji ośrodek organizuje dziecięce i młodzieżowe letnie obozy. Od 1997 roku miejscowy Oddział ZUwP wraz z szczecińskim Zamkiem Książąt Pomorskich, organizuje cykliczną imprezę Dni Kultury Ukraińskiej (odbywają się w maju). Od 2008 roku w ośrodku działa Otwarty Uniwersytet „Na granicy kultur”, w ramach którego odbywają się spotkania ze znanymi historykami i kulturoznawcami, wybitnymi przedstawicielami nauk humanistycznych. Polscy poeci z Wilna, dyskusja z Mykołą Rabczukiem, twórczość Oleha Olżycza, polskie kino w okresie międzywojennym – to tylko niektóre przykłady inicjatyw w ramach Otwartego Uniwersytetu. Jego tematyka nie ogranicza się do spraw ukraińskich.

W styczniu 2009 roku w Szczecinie utworzono Radę Mniejszości Narodowych, w skład której, oprócz Ukraińców, wchodzą miejscowi Litwini, Niemcy, Grecy i Żydzi. Ze względu na historyczne uwarunkowania, Ukraińców i tworzonych przez nich struktur organizacyjnych nie brakuje w całym województwie zachodniopomorskim – koła wspominanego Związku Ukraińców w Polsce działają w Ińsku, Stargardzie Szczecińskim, Trzebiatowie, Goleniowie i innych miejscowościach. W samym Szczecinie, cztery lata temu pojawiła się nowa impreza, której inicjatorami byli Ukraińcy – Festiwal „Spotkanie kultur” (odbywa się pod koniec wakacji), którego głównym zadaniem jest popularyzacja idei tolerancji i wielokulturowości. Raz w tygodniu, w eterze Polskiego Radia Szczecin transmitowana jest audycja „Posedynki”, prowadzona po polsku i ukraińsku. Można z niej dowiedzieć się życiu Ukraińców Pomorza, a także usłyszeć wiadomości z Ukrainy. Co ciekawe –w jej realizacji biorą udział młodzi Ukraińcy – studenci wyższych uczelni miasta. Jeśli w lokalnym „ukraiński menu” komuś czegoś jeszcze brakuje, wówczas powinien odszukać restaurację „Ukraineczka” i sprawdzić – czy barszcz, sało i piwo rzeczywiście, jak zapewniają właściciele, pozwalają odczuć atmosferę stepów?