Lipiec z ukraińską kulturą. Zapowiedzi ukraińskich wydarzeń w Polsce  – Nasz Wybir – Portal dla Ukraińców w Polsce

Lipiec z ukraińską kulturą. Zapowiedzi ukraińskich wydarzeń w Polsce 

9 lipca 2024
Lipiec z ukraińską kulturą. Zapowiedzi ukraińskich wydarzeń w Polsce 
Materiał ten jest dostępny również w języku ukraińskim
Цей текст також можна прочитати українською мовою

Już tradycyjnie, redakcja „Naszego Wyboru” przygotowała wybór ukraińskich wydarzeń, które odbędą się w Polsce w lipcu 2024 roku. Są to między innymi koncerty, wystawy, prezentacje literackie i pokazy filmowe.

Koncerty

Moisej Bondarenko z akustycznym programem Moiseй

Moiseй – to muzyczny projekt skrzypka Mojseja Bondarenko. Muzyk brał udział w selekcjach do konkursu Eurowizji 2023, a także odwiedził USA z oficjalną delegacją Ministerstwa do spraw Weteranów. W 2022 roku Moisej Bondarenko został zmobilizowany w szeregi Sił Zbrojnych jako wojskowy medyk.

W lipcu Moisej Bondarenko wystąpi w Polsce z serią charytatywnych koncertów. Widzowie będą mogli wziąć udział w wydarzeniu płacąc dowolną kwotę. Łącznie zaplanowano 8 koncertów w różnych miastach Polski:

  • 11 lipca w Gdańsku;  
  • 13 lipca w Warszawie; 
  • 14 lipca w Lublinie. 

Więcej informacji na temat każdego koncertu można znaleźć na stronie organizatorów na  Facebooku . Dochód z koncertów będzie przeznaczona na zakup dronów dla 59 Odrębnej Zmechanizowanej Brygady Piechoty, w której służy muzyk.

Ukrainian Freedom Orchestra

Ukrainian Freedom Orchestra – to zespół, który powstał na znak solidarności z Ukrainą. W  składzie orkiestry znajduje się 80 ukraińskich muzyków, którzy musieli wyjechać  za granicę, w związku z rozpoczęciem rosyjskiej pełnoskalowej inwazji. W lipcu muzycy dadzą koncerty w Warszawie, Sopocie i Gdyni

Występy odbędą się w ramach tournée. W lipcu i sierpniu Ukrainian Freedom Orchestra zagra w Londynie, Nowym Jorku i Waszyngtonie, a także w Polsce, gdzie zaplanowano trzy występy:

  • 14 lipca w Warszawie. Bilety można nabyć pod linkiem.
  • 23 lipca w Gdyni w ramach Festiwalu Opery Bałtyckiej. Bilety są dostępne pod linkiem.
  • 20 i 25 lipca w Sopocie. Udział w inscenizacji Turandot Pucciniego, w ramach Festiwalu Opery Bałtyckiej. Bilety można nabyć pod tym linkiem.

Gogol Bordello na festiwalach Kazimiernikejszyn і Jarocin Festiwal

Gogol Bordello – to amerykański zespół założony przez Ukraińca Jewhena Hudza. Grupa łączy kilka stylów muzycznych, m.in. folk, punk rock i kabaret. Większość członków zespołu to emigranci z Ukrainy. Gogol Bordello słynie z teatralizowanych koncertów, które są mieszanką karnawału, komedii, farsy, kabaretu i bałaganu.

Zespół Gogol Bordello wystąpi na dwóch festiwalach muzycznych: Kazimiernikejszyn i Jarocin Festiwal.

Festiwal Kazimiernikejszyn odbędzie się w dniach 17-21 lipca w Kazimierzu Dolnym. Bilety na wydarzenie można nabyć pod tym linkiem. Zespół Gogol Bordello wystąpi 18 lipca. Można kupić bilety na jeden lub na wszystkie dni festiwalu. Więcej o programie Kazimiernikejszyn można dowiedzieć się na oficjalnej stronie organizatorów lub na wydarzeniu na Facebooku..

Jarocin Festiwal potrwa od 18 do 21 lipca w Jarocinie w województwie wielkopolskim. Występ Gogol Bordello odbędzie się 19 lipca. Bilety na festiwal można kupić pod tym linkiem.  Więcej informacji o Jarocin Festiwal można znaleźć na oficjalnej stronie lub na wydarzeniu na Facebooku.

Zespół HrayBery na festiwalach Folkowisko i Ethno Festiwal Czeremcha

Polsko – ukraiński zespół HrayBery wystąpi na dwóch lipcowych festiwalach – Folkowisko i Ethno Festiwal Czeremcha. W skład grupy wchodzą muzycy z Ukrainy i Polski. W repertuarze zespołu przeważają utwory taneczne, m.in. pieśni kozackie, mazurki, polki i walce. Wśród instrumentów, na których grają muzycy są skrzypce, cymbały i bębny.

Festiwal Folkowisko odbędzie się w dniach 11 – 13 lipca. Zespół HrayBery zagra 13 lipca. Bilety na festiwal można kupić pod tym linkiem. Więcej informacji o festiwalu można znaleźć na jego oficjalnej stronie.

Ethno Festiwal Czeremcha odbywa się w drugiej połowie lipca. Potrwa od 19 do 21 lipca. Zespół HrayBery wystąpi na festiwalu 20 lipca. Więcej informacji o wydarzeniu można znaleźć na na oficjalnej stronie festiwalu

Pokazy filmów

Film „Lekcje tolerancji” w sieci kin Multikino

W lipcu w sieci kin Multikino można jeszcze obejrzeć ukraiński film „Lekcje tolerancji”. Pełna lista miast i bilety są dostępne  pod tym linkiem.

„Lekcje tolerancji” – komedia ukraińskiego reżysera Arkadija Niepytaliuka, na podstawie sztuki Ihora Biłycia „Parada gejów”, która mówi o uprzedzeniach Ukraińców wobec społeczności LGBT. Główny bohater – Wasyl – jest bardzo przyjacielski, interesuje się także psychologią. Mężczyzna pomaga rodzinie nie tylko pozbyć się wielu stereotypów na temat społeczności LGBT, ale także zrozumieć się nawzajem.

Film pojawił się w ukraińskiej dystrybucji w lutym 2024 roku, a w Polsce – 7 czerwca. Projekcje odbywały się w różnych miastach w Polsce. 

Pokazy ukraińskich filmów w ramach festiwalu Open Air Ukrainian Film Festival

W lipcu, w ramach festiwalu Open Air Ukrainian Film Festival, odbędą się projekcje dwóch ukraińskich filmów. Pokazy odbędą się w Warszawie na tarasie lokalu „Pijana Wiśnia”, znajdującego się u zbiegu ulic Emilii Plater i Świętokrzyskiej. W lipcu widzowie będą mogli obejrzeć:

  • 9 lipca о 20:30 – „Moja Ozerna” – dokumentalny film Kariny Bendykowskiej o zetknięciu dwóch pokoleń z różnych krajów i kultur.
  • 23 lipca o 20:30 – „Smak wolności” – komedia w reżyserii Ołeksandra Berezania. W filmie młoda ambitna kucharka przeprowadza się do Lwowa, aby udowodnić wszystkim, że rzeczywiście ma kulinarny talent.

Wstęp na wszystkie projekcje filmowe jest bezpłatny. Więcej o festiwalu na wydarzeniu na Facebooku.

Pokazy filmu „Ja, Pobieda i Berlin” w Toruniu

18 lipca w Toruniu, w ramach programu „Współczesne Kino Ukraińskie”, odbędzie się pokaz filmu „Ja, Pobieda i Berlin”. Zakupić bilety i wybrać dogodny termin można pod tym linkiem

„Ja, Pobieda i Berlin” – to fabularny film oparty na powieści Kuźmy Skriabina (Andriia Kuzmenki) pod tym samym tytułem. To w pewnym sensie biograficzna opowieść piosenkarza – o jego pojawieniu się w muzycznym świecie, poszukiwaniu siebie, przyjaźni i drodze do spełnienia marzeń. Na trzy dni przed ważnym występem młody Kuźma, wraz z kolegą, jedzie do Berlina starym samochodem Pobieda. Muzyk ma nadzieję, że uda mu się wymienić stary samochód na nowy, bo według pogłosek w Berlinie mieszka kolekcjoner, który jest gotowy dokonać wymiany. Jednak nie wszystko idzie zgodnie z planem. 

Pokaz filmu „Mariupol. Sto nocy”, w ramach letniego przeglądu filmów Pod Wspólnym Niebem

10 lipca w Warszawie odbędzie się pokaz animowanego filmu „Mariupol. Sto nocy” w reżyserii Sofii Melnyk.

Film przedstawia historię maleńkiej mieszkanki Mariupola, którą 24 lutego 2022 roku obudziły eksplozje. Mała Alicja pozostała w oblężonym mieście, a nawet przebywała w Azowstalu. Kiedy rosyjscy najeźdźcy pozwolili na ewakuację, dziewczynkę oddzielono od matki.

Pokaz odbędzie się w ramach letniego przeglądu filmów Pod wspólnym niebem. Wydarzenie odbywa się w Warszawie już trzeci rok z rzędu. Pokaz filmów jest bezpłatny i odbywa się w centrum Warszawy, przy ul. Foksal 11. Początek projekcji o godzinie 20:00.

Więcej o letnich seansach Pod Wspólnym Niebem  – pod tym linkiem.

Wystawy

Warszawa. „Świat sztuki ukraińskiej”

1 lipca odbył się wernisaż wystawy „Świat sztuki ukraińskiej”, na której zaprezentowano kolaże oparte na twórczości Marii Prymaczenko, Oleksandry Ekster i Soni Delaunay. Wystawa potrwa do 31 sierpnia w Domu w Alejach (ul. Smolna 9) w centrum Warszawy. Organizatorem wystawy jest ukraińska artystka Maryna Siliakova, wraz z fundacją Grupa w Działaniu. W projekcie wzięła udział młodzież z Ukrainy i Polski.

Maria Prymaczenko – ukraińska ludowa artystka, tworząca obrazy w gatunku sztuki naiwnej. Stworzyła ponad 800 prac, z których większość znajduje się w Narodowym Muzeum Ukraińskiej Ludowej Sztuki Dekoracyjnej w Kijowie. Prymaczenko przywiązywała największą wagę do koloru, który w jej obrazach tworzył przestrzeń. Wśród jej prac można znaleźć zarówno płótna narracyjne, jak i obrazy ikoniczne czy rytmiczno-ornamentalne.

Oleksandra Ekster – ukraińska artystka kubofuturystyczna i scenografka. To dzięki niej Ukraina poznała gatunek kubofuturyzmu. Oprócz malarstwa zajmowała się także grafiką, opracowywaniem książek, projektowaniem ubiorów i akcesoriów, pracą w teatrze i kinie oraz działalnością dydaktyczną i wystawienniczą. Prace Ekster charakteryzują się jaskrawą kolorystyką, połączoną z geometrycznymi kształtami i dynamiką ruchu.

Sonia Delaunay – ukraińska artystka – abstrakcjonistka. Wraz z mężem stworzyła nowy kierunek w sztuce – orfizm, który wyróżnia się szczególnymi regułami w użyciu kolorów. W swoich pracach artystka eksperymentowała z geometrią i kolorem. Znana jest również jako projektantka mody.

Więcej o wydarzeniu można dowiedzieć się z wydarzenia na Facebooku.

Warszawa. „Tygrys w ogrodzie. Sztuka Marii Prymaczenko”

Do  14 lipca 2024 roku w Muzeum Sztuki Współczesnej w Warszawie będzie eksponowana wystawa prac Marii Prymaczenko (1909–1997) – ukraińskiej artystki, przedstawicielki sztuki naiwnej. Pomimo braku wykształcenia posiadała talent artystyczny, dzięki któremu stała się jedną z najważniejszych przedstawicielek sztuki ludowej, wypełniając swoje dzieła fantastycznymi motywami nawiązującymi do ukraińskiej mitologii i folkloru.

Praca Marii Prymaczenko „Siedzi koziołek na pieńku i gra na skrzypeczkach, a koza poszła na pole i znalazła drugiego”. 1989

Wystawa powstała na podstawie prac z kolekcji Eduarda Dymszyca i stanowi kontynuację projektu prezentowanego w 2022 roku we Lwowskim Muzeum Narodowym im. Andrija Szeptyckiego. To właśnie ze Lwowa do Warszawy nadesłano na potrzeby wystawy 89 prac Marii Prymaczenko z lat 1982–1994.

Wystawie towarzyszą kursy warsztaty, spotkania i kuratorskie oprowadzania. Oprowadzanie w języku ukraińskim odbędzie się 13 lipca o godzinie 16:00. Bilety można kupić na stronie muzeum, wybierając odpowiedni dzień i godzinę. Organizatorzy zalecają zakup biletów z wyprzedzeniem.

Więcej wydarzeń towarzyszących wystawie pod linkiem.

Warszawa. „Tu jest wojna”

17 lipca w Leica Store Gallery Warszawa w Warszawie odbędzie się wernisaż wystawy „Tu jest wojna” polskiego fotografa Wojciecha Grzędzińskiego, który od 2022 roku dokumentuje pełnoskalową rosyjsko-ukraińską wojnę. Fotografiom towarzyszy tekst polskiego dziennikarza i wojennego korespondenta Pawła Reszki.

Wystawę będzie można oglądać do 18 sierpnia. Bilet wstępu kosztuje 10 (ulgowy) i 15 (normalny) zł. Wystawie będą towarzyszyły spotkania i oprowadzania kuratorskie. Pierwsze wydarzenia zaplanowano na 18 lipca – spotkanie autorskie o godz. 18:00; 20 lipca – oprowadzanie kuratorskie o godz. 12:00. 

Na wystawie będą zaprezentowane prace polskiego fotografa Wojciecha Grzędzińskiego.

Ukrainka pod gruzami restauracji Ria Pizza w Kramatorsku. 27 czerwca 2023 roku Rosja przeprowadziła kolejny atak rakietowy na miasto, podczas którego jedna z rosyjskich rakiet „Iskander K” trafiła w pizzerię. W wyniku ataku rakietowego zginęło 13 osób, a 59 zostało rannych. Fot. Wojciech Grzędziński

Wojciech Grzędziński wielokrotnie dokumentował wydarzenia w regionach konfliktów zbrojnych i wojen, pracował jako osobisty fotograf Prezydenta RP, a od 2022 roku dokumentuje pełnoskalową rosyjsko-ukraińską wojnę. Wielokrotny zdobywca nagród, między innymi międzynarodowego konkursu Grand Press Photo, gdzie już trzeci rok z rzędu zdjęcia Grzędzińskiego zajmują pierwsze miejsce. W 2023 roku główną nagrodę konkursu – „Zdjęcie Roku” zdobyła fotografia Ukrainki pod gruzami  restauracji Ria Pizza w Kramatorsku. W 2022 roku fotograf zrobił zdjęcie Iryny Makiukinej, ktora gra na fortepianie w swoim zniszczonym właśnie przez Rosjan budynku. W 2023 – ukraińskich ratowników, którzy pomagają kobiecie  wydostać się z ośmiopiętrowego budynku, który został zniszczony  podczas rosyjskiego obstrzału.

Fotografiom będą towarzyszyć krótkie teksty Pawła Reszki – polskiego dziennikarza i reportera, autora tekstów dla takich polskich czasopism jak „Rzeczpospolita”, „Tygodnik Powszechny”, „Polityka”. Paweł Reszka jest także autorem kilku książek, z których najnowsza – „Stolik z widokiem na Kreml” – jest poświęcona Rosji i wojnom, które prowadzi ten kraj.

Więcej o wystawie można przeczytać pod linkiem.

Lublin. „Secondary Archive. Women Artists in War”

Do 18 sierpnia w Galerii Labirynt potrwa wystawa ukraińskich artystek „Secondary Archive. Women Artists in War”

„Secondary Archive” to zapoczątkowany w Polsce projekt, który bada i archiwizuje kobiecą twórczość . W tym roku „Secondary Archive: wzbogaciło się o 15 nowych nazwisk ukraińskich artystek, które w swoich pracach podejmują wojenną tematykę. 

Na wystawie prezentowane są prace takich artystek z Ukrainy jak: Katya Buchatska, Katya Libkind, Lucy Ivanova, Olha Marusyn, Anna Ivchenko, Inga Levi, Daria Molokoiedova, Marharyta Polovinko, Dasha Chechushkova, Olia Yeriemieieva, Sana Shahmuradova Tanska, Yuliia Danylevska, Kateryna Aliinyk, Viktoriia Rozentsveih, Karina Synytsia oraz artystek z Polski: Magdalena Franczak, Katarzyna Kozyra, Małgorzata Pawlak, Ewa Zarzycka, Marta Zgierska.

Więcej o wystawie pod linkiem.

Kraków. „Odessa. Długi wiek XX w sztuce”

Do 1 września 2024 roku w Krakowskim Międzynarodowym Centrum Kultury prezentowana będzie wystawa „Odessa. Długi wiek XX w sztuce”, której kuratorkami są Żanna Komar, Julia Bierdiarowa i Waleria Plechotko.

Wystawa jest próbą odpowiedzi na pytanie, jak doświadczenia XX wieku, z jego wojnami, terrorem i represjami wpłynęły na rozwój odeskiej sztuki. Na wystawie będą przedstawione dzieła ukraińskiej awangardy i sztuki współczesnej, a także dzieła współczesnych artystów ukraińskich, powstałe podczas wojny rosyjsko-ukraińskiej. Na wystawie prezentowane będą obrazy, grafiki i rzeźby z Muzeum Sztuki w Odessie. 

Więcej informacji o wystawie pojawi się na stronie Centrum Kultury.

Białystok. Wystawa Iwana Switlycznego „Maybe We Can Have Fun Together”

Do 17 lipca w Galerii Arsenał w Białymstoku można oglądać wystawę ukraińskiego artysty Iwana Switlycznego „Maybe We Can Have Fun Together”. 

W ramach wystawy indywidualnej „Maybe We Can Have Fun Together” Switlycznyj, na podstawie badań, przeprowadzonych we współpracy z różnymi naukowcami i badaczami, stwarza środowisko, w którym łączy różne modele zachowań i możliwości odbierania rzeczywistości. Za podstawę bierze, sformułowaną przez brytyjskiego neurobiologa Karla Fristona, zasadę wolnej energii i poddaje ją artystycznej interpretacji.  

Iwan Switlycznyj to ukraiński malarz i rzeźbiarz, autor instalacji. Urodził się w 1988 roku w Charkowie, gdzie ukończył Państwową Akademię Designu i Sztuki. Artysta zajmuje się głównie obszarami nowych media, form wideo i audio oraz wspólnych przestrzeni sztuki i nauki. Twórczość Iwana Switlycznego prezentowana była na 57. Biennale w Wenecji, na wystawach i festiwalach w Niemczech, Austrii i Polsce. Laureat Nagrody Artystycznej im. Kazimierza Malewicza 2018, zdobywca nagrody State of the ART(ist) w ramach festiwalu Ars Electronica 2022 w Linzu w Austrii. Rezydent Centrum Sztuki Współczesnej w Warszawie „Zamek Ujazdowski”.

Więcej informacji o wystawie pod linkiem.

Spotkania

„Trudne karty polsko-ukraińskiej historii”. Spotkanie z profesorem Bohdanem Hudiem 

12 lipca w Ukraińskim Domu w Warszawie odbędzie się spotkanie z profesorem Bohdanem Hudiem. Podczas spotkania omówione zostaną trudne i ważne momenty z polsko-ukraińskiej historii. Spotkanie będzie dotyczyć między innymi Tragedii Wołyńskiej, Unii Lubelskiej, relacji polsko – ukraińskich  w XIX wieku oraz podpisania porozumienia pomiędzy Józefem Piłsudskim a Symonem Petlurą.  

Spotkanie odbędzie się przy ulicy Zamenhofa 1, o godzinie 18:00. Wstęp na wydarzenie jest bezpłatny. Spotkanie odbędzie się w języku polskim i ukraińskim.

Bohdan Hud’ jest historykiem i politologiem, profesorem Lwowskiego Narodowego Uniwersytetu im. Iwana Franki i profesorem wizytującym na Uniwersytecie Warszawskim. Autor wielu książek poświęconych stosunkom polsko-ukraińskim oraz filmów dokumentalnych na ten temat. Członek zarządu Muzeum Kresów w Lubaczowie. Były członek Forum Partnerstwa Polsko-Ukraińskiego i Polsko-Ukraińskiego Forum Historyków.

Więcej o wydarzeniu można dowiedzieć się na stronie Ukraińskiego Domu na Facebooku.

Autorska prezentacja książki Eugenii Kuzniecowej „Drabina”

W niedzielę 14 lipca o godzinie 17:00 odbędzie się prezentacja książki ukraińskiej pisarki Eugenii Kuzniecowej p.t. „Drabina”.

„Drabina” to powieść wydana w 2023 roku, zdobywczyni Nagrody Literackiej BBC Book of the Year 2023. Książka opowiada historię specjalisty IT Tolika, który mieszka w Hiszpanii w wymarzonym domu. Rosyjska pełnoskalowa inwazja na Ukrainę zmusza całą dalszą rodzinę Tolika do szukania schronienia w jego domu. „Wymuszone wspólne życie bliskich, ale ludzi o różnym temperamencie i wieku, z których każdy na swój sposób przeżywa wojnę na odległość, to mieszanina niezręcznych sytuacji, domowych konfliktów, nieporozumień, odmiennych wspomnień, marzeń i przeżyć„ – czytamy w opisie książki.

Eugenia Kuzniecowa – ukraińska pisarka, tłumaczka i pracownik naukowy Kijowskiej Szkoły Ekonomicznej. Doktorka filozofii w zakresie studiów międzynarodowych i międzykulturowych Uniwersytetu w Deusto. Autorka książek „Zapytaj Mieczkę”, „Gotowanie w smutku”, „Drabina”.

Więcej informacji na temat prezentacji już wkrótce na stronach Ukraińskiego Domu w sieciach społecznościowych.

Tetiana Szarapowa