W tym odcinku naszej rubryki będziemy mówić o jednym ze skarbów jesieni – o pomidorach.
Osobiście najbardziej lubię pomidory gruntowe, ze względu na ich walory smakowe, ponadto są tańsze, niż szklarniane. Ten fakt, a także pewna ciekawostka, którą znalazłem w globalnej sieci i o której opowiem pod koniec artykułu, skłoniły mnie do przygotowania pełnego obiadu w typowo polskim stylu, chociaż pomidory pojawiły się na stołach Polaków dopiero w XVIII wieku. Po przywiezieniu do Europy pomidory przez długi czas były uważane za trujące i były hodowane wyłącznie jako roślina dekoracyjna.
Zupa pomidorowa
Od czego więc zaczniemy? Oczywiście, od znanej wszystkim zupy pomidorowej.
Przemyć 0,5 kg żeberek wieprzowych, zalać zimną wodą, zagotować, nakryć pokrywką i gotować na wolnym ogniu 30 minut. Oczyścić i umyć włoszczyznę, następnie pokroić. Cebulę pokroić na połówki i nacięciem z dołu lekko przypalić na suchej patelni. Dodać warzywa do mięsnego bulionu i dosolić 2 łyżeczkami soli. Gotować do momentu, gdy warzywa zmiękną, a mięso będzie z łątwością odchodzić od kości. Wyjąć mięso i warzywa z bulionu. 5-7 średniej wielkości pomidorów sparzyć, obrać ze skórki, pokroić i smażyć na łyżce masła aż się rozpadną. Przetrzeć pomidory przez sitko lub zmiksować w blenderze na puree i dodać do bulionu. 200 ml śmietany wymieszać z 1 łyżeczką mąki i kilkoma łyżkami bulionu. Wlać do garnka, podgrzać, ale nie zagotowywać. Dodać szczyptę cukru, pomieszać, położyć do miseczek ugotowany ryż lub makaron, zalać zupą i posypać czarnym pieprzem.
Leczo z kiełbasą
To popularny polski wariant węgierskiej potrawy – jak to się mówi „Polak, Węgier – dwa bratanki”. W dużym garnku z grubym dnem podsmażyć na 5 łyżkach smalcu 3 drobno pokrojone cebule, aż się zeszklą. Dodać 3 oczyszczone i pokrojone na duże kawałki słodkie papryki i smażyć aż zmiękną. Do warzyw dodać 500 gr pokrojonej na krążki kiełbasy i smażyć przez 10 minut. Pokroić na kosteczki cztery średnie pomidory, dodać do garnuszka, smażyć aż się rozpadną. Doprawić 0,5 łyżki chili, solą i szczyptą czarnego pieprzu oraz cukru. Podawać na gorąco z chlebem.
Sałatka staropolska
Zagotować 2 łyżki octu, 2 łyżki wody, ze szczyptą czarnego pieprzu, 1 łyżeczką soli i jedną łyżeczką cukru. Ostudzić. Oczyścić 2 ogórki, pokroić na krążki i włożyć do miski, sparzyć 3 malinowe pomidory, zdjąć z nich skórkę, pokroić na paseczki, dodać do ogórków. Zalać warzywa marynatą i zostawić na 10 – 20 minut. Przed podaniem polać lekko ubitą śmietaną (pół szklanki).
Kandyzowane zielone pomidory
1 kg zielonych pomidorów umyć, pokroić na krążki (0,5-1 cm) i usunąć nasiona. Oddzielnie przygotować marynatę z 400 gr cukru, 0,5 szklanki ciepłej wody i soku z połówki cytryny. Zalać pomidory syropem i odstawić na dobę. Następnego dnia zlać syrop, zagotować, włożyć pomidory do syropu i gotować 5 minut aż pomidory będą przezroczyste. Podawać z lodami, bitą śmietaną i wafelkami.
Wino z pomidorów
I obiecana ciekawostką na deser – wino z pomidorów. I chociaż to wynalazek nie polski, a belgijski i portugalski – jednak pomysł pięknie wpisuje się w naszą koncepcję pomidorowego obiadu.
4-5 kg pomidorów umyć i rozdrobnić w malakserze, dodać szczyptę sli i przemieszać. Wlewamy 1,2 litra wrzątku i odstawiamy na 3-4 dni. Przecedzamy i wyciskamy miąższ przez złożoną w kilka warstw gazę. Dodajemy 4 szklanki cukru, 10 gr suchych drożdży (najlepiej winnych – można je kupić w każdym markecie budowlanym i w większości sieci supermarketów) oraz sok z 2 cytryn. Odstawiamy w ciepłe miejsce i zakładamy rurkę fermentacyjną lub naciągamy na szyjkę słoja gumową rękawiczkę z przekłutym jednym palcem. Gdy gaz przestanie się ulatniać, dokładnie mieszamy i pozostawiamy jeszcze na 3-4 dni, aby opadł osad. Przecedzamy przez kilka warstw gazy, szczelnie zakrywamy słoje i odstawiamy w ciemne chłodne miejsce na 4-6 miesięcy. Raz na 2-3 tygodnie, gdy pojawi się osad, wino należy przecedzić. Następnie rozlać wino do wysterylizowanych butelek i szczelnie zakorkować. Najlepiej spożyć w ciągu 6 miesięcy. W lodówce lub chłodnej piwniczce wino można przechowywać 2-3 lata. Moc – w przybliżeniu 12%.
Jurij Herasymczuk