Zapraszamy na debatę poświęconą sporom na Ukrainie o pamięć o ważnych wydarzeniach XX wieku.
21 czerwca 2013, w Fundacji im. Stefana Batorego, ul. Sapieżyńska 10a, Warszawa
Konferencja zostanie poświęcona sporom o pamięć o ważnych wydarzeniach XX wieku, m.in. wielkim głodzie, drugiej wojnie światowej, w tym wydarzeniom na Wołyniu, ruchowi antykomunistycznemu po 1945 roku i ocenie USRR. Chcemy zastanowić się nad znaczeniem pamięci o tych wydarzeniach w polityce wewnętrznej Ukrainy oraz wpływu, jaki ma przeszłość na relacje z sąsiadami, zwłaszcza z Polską i Rosją.
PROGRAM
Wprowadzenie
Aleksander Smolar (prezes Fundacji im. Stefana Batorego)
sesja I
godz. 10.15-12.15
Spory o pamięć na Ukrainie
wystąpienia: Kost’ Bondarenko (Instytut Ukraińskiej Polityki, Kijów), Wjaczesław Briuchowiećkyj (Uniwersytet Akademia Kijowsko-Mohylańska, Kijów), Heorhij Kaśjanow (Instytut Historii Ukrainy UAN, Kijów), Mykoła Kniażyćkyj (Rada Najwyższa Ukrainy), Wołodymyr Kułyk (Instytut Politologii i Etnologii UAN, Kijów)
prowadzenie: Mirosław Czech (członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego)
sesja II
godz. 13.00-15.00
Pamięć a relacje z sąsiadami
wystąpienia: Andrij Portnow (Uniwersytet Humboldta, Berlin), Mykoła Riabczuk (Ukraiński PEN Club), Maksym Stricha (Wydział Humanistyczny Kijowskiego Uniwersytetu im. Hrinczenka), Taras Wozniak (kwartalnik „Ji”, Lwów), Tatjana Żurżenko (Uniwersytet Wiedeński)
prowadzenie: Bogumiła Berdychowska (redakcja kwartalnika „Więź”).
Noty biograficzne
Kost’ Bondarenko (ur. 1969) – historyk, politolog dr, twórca i prezes Instytutu Ukraińskiej Polityki oraz Fundacji Ukraińska Polityka. Działacz polityczny, były wiceszef partii Sarhieja Tyhipki Silna Ukraina. Kierował Kijowskim Instytutem Strategii Narodowej, później Instytutem Gorszenina. Był także konsultantem politycznym sztabów Wiktora Juszczenki, a później Julii Tymoszenko.
Bogumiła Berdychowska (ur. 1963) – publicystka, członkini redakcji kwartalnika „Więź”. Wcześniej kierowała Biurem ds. Mniejszości Narodowych w Ministerstwie Kultury i Sztuki, była zastępczynią dyrektora V Programu Polskiego Radia. Publikowała m.in. w „Gazecie Wyborczej”, „Krytyce” (Kijów), „Kulturze” (Paryż), „Rzeczpospolitej”, „Tygodniku Powszechnym”. Autorka licznych publikacji dotyczących Ukrainy.
Wjaczesław Briuchowiećkyj (ur. 1947) – literaturoznawca, filolog, pedagog, prof. Honorowy prezydent Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska. Działacz społeczny. Inicjator odrodzenia Akademii Kijowsko-Mohylańskiej, w latach 1991-2007 rektor, a następnie prezydent tej uczelni. Członek rady fundacji Rinata Achmetowa Rozwój Ukrainy. Jeden z inicjatorów powstania grupy „Pierwszego grudnia” deklaracji ukraińskich intelektualistów w 20. rocznicę referendum o niepodległość Ukrainy.
Mirosław Czech (ur. 1962) – publicysta, komentator polityczny „Gazety Wyborczej”, członek Zarządu Fundacji im. Stefana Batorego. Członek władz Związku Ukraińców w Polsce. W latach 1993-2001 poseł na Sejm RP. Działacz Unii Demokratycznej, a następnie Unii Wolności, gdzie pełnił m.in. funkcję sekretarza generalnego Unii Wolności.
Heorhij Kaśjanow (ur. 1961) – historyk, prof. Kierownik Zakładu Historii Najnowszej i Polityki w Instytucie Historii Ukrainy UAN. Wykładowca Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska. Dyrektor Programu Edukacyjnego w Międzynarodowej Fundacji Odrodzenie w Kijowie. Stypendysta między innymi Uniwersytetów Harwardzkiego, Cambridge oraz Środkowoeuropejskiego w Budapeszcie. Autor wielu publikacji poświęconych historii Ukrainy w XX wieku.
Mykoła Kniażyćkyj (ur. 1968) – deputowany do Rady Najwyższej Ukrainy z list Zjednoczonej Opozycji „Batkiwszczyna”. Dziennikarz. Wcześniej kierownik telewizji TV-i, obecnie przewodniczący Rady Redakcyjnej tej telewizji, członek Międzynarodowego Instytutu Prasy w Wiedniu. Absolwent dziennikarstwa i stosunków międzynarodowych. Pracował m.in. jako dyrektor generalny Agencji Informacyjnej UNIAN oraz członek Krajowej Rady Ukrainy ds. Radia i Telewizji.
Wołodymyr Kułyk (ur. 1963) – politolog, historyk, dr. Pracownik Instytutu Politologii i Etnologii Ukraińskiej Akademii Nauk. Visiting professor na wielu zachodnich uniwersytetach, wśród nich m.in.: Harvard, Stanford, Columbia oraz Woodrow Wilson Center. Wcześniej dziennikarz. Był m.in. zastępcą redaktora naczelnego dziennika „Den’”, kierował także redakcją polityczną agencji informacyjnej UNIAN.
Andrij Portnow (ur. 1979) – historyk, dr. Obecnie gościnnie na Uniwersytecie Humboldta w Berlinie. Redaktor i współzałożyciel portalu historians.in.ua. W latach 2007-2010 redaktor naczelny czasopisma „Ukraina Moderna”, wcześniej doradca w Narodowym Instytucie Studiów Strategicznych. Autor książek i licznych artykułów dotyczących pamięci historycznej oraz historiografii w Europie Środkowej i Wschodniej.
Mykoła Riabczuk (ur. 1953) – krytyk literacki, eseista i publicysta, poeta, wiceprezes Ukraińskiego PEN Clubu, współpracownik Centrum Studiów Europejskich Uniwersytetu Akademia Kijowsko-Mohylańska oraz Studium Europy Wschodniej Uniwersytety Warszawskiego. Był zastępcą redaktora naczelnego miesięcznika „Wseswit” oraz szefem działu krytyki czasopisma „Suczasnist”. Współzałożyciel kijowskiego miesięcznika „Krytyka”. W Polsce ukazały się przykłady jego książek Od Małorosji do Ukrainy (2002), Dwie Ukrainy (2004), Ogród Metternicha (2010). Laureat nagrody POLKFUL Foundation za działanie na rzecz dobrych stosunków ukraińsko-polskich, a także laureat polsko-ukraińskiej Nagrody Pojednania.
Maksym Stricha (ur. 1961) – polityk, działacz społeczny, pisarz, prof. Współpracownik Instytutu Fizyki UAN oraz Katedry Tłumaczeń Wydziału Humanistycznego Kijowskiego Uniwersytetu im. Hrinczenka. W latach 2008-2010 wiceminister nauki. Zasiada w licznych radach m.in. Stowarzyszenia Pisarzy Ukrainy, Obywatelskiej Rady przy Państwowej Agencji ds. Nauki, Innowacji i Informatyzacji Ukrainy, wiceprzewodniczący Akademii Nauki Wyższej Szkoły Ukrainy. Członek kolegiów redakcyjnych czasopisma literaturoznawczego „Wseswit”, „Ukraińskiego Czasopisma Fizyków”. Redaktor naczelny czasopisma „Horyzonty Nauki”.
Taras Wozniak (ur. 1957) – kulturoznawca, politolog, założyciel i redaktor naczelny wydawanego od 1989 roku niezależnego kwartalnika kulturoznawczego „Ji”. W czasach ZSRR działacz społeczny, m.in. organizował nielegalne publikacje kulturoznawcze. Regularnie publikuje w wielu ukraińskich gazetach i czasopismach m.in. „Suczastnist’”, „Krytyka”, „Den’”, „Dzerkało Tyzhnia”, „Ukraina Mołoda”. Zasiada w Zarządzie Międzynarodowej Fundacji Odrodzenie oraz Fundacji PAUCI. Od 2012 roku dyrektor Ukraińskiego Centrum Międzynarodowego PEN-Clubu w Kijowie.
Tatjana Żurżenko (ur. 1967) – politolożka, dr, obecnie habilituje się na Uniwersytecie w Wiedniu. Absolwentka Uniwersytetu w Charkowie. Uczestniczka licznych stypendiów naukowych m.in. na Uniwersytecie w Helsinkach, w Londynie oraz Uniwersytecie Harvarda. Autorka licznych publikacji poświęconych tożsamości narodowej i polityce pamięci w krajach postsowieckich, w tym m.in. nagrodzonej przez American Association for Ukrainian Studies oraz Association for the Borderland Studies pracy: Borderlands into Bordered Lands: Geopolitics of Identity in Post- Soviet Ukraine (2010).
Projekt współfinansowany przez Departament Dyplomacji Publicznej i Kulturalnej Ministerstwa Spraw Zagranicznych w ramach konkursu Współpraca w dziedzinie dyplomacji publicznej 2013.
___
Tekst i foto: Facebook