PIT 2013 – Nasz Wybir – Portal dla Ukraińców w Polsce

PIT 2013

15 czerwca 2014
PIT 2013

Obowiązek złożenia zeznania podatkowego dotyczy wszystkich osiągających dochody w Polsce. W przypadku cudzoziemców istotną kwestią jest czy posiadają ograniczony czy nieograniczony obowiązek podatkowy, a więc czy posiadają miejsce zamieszkania w Polsce czy w kraju ojczystym.  

Fakt, że cudzoziemiec posiada miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej oznacza, że jest on rezydentem i podlega obowiązkowi podatkowemu od całości swoich przychodów bez względu na miejsce położenia źródeł tych przychodów. Będą to więc zarówno przychody osiągane w Polsce jak i za granicą (np. kraju ojczystym). Jest to tzw. nieograniczony obowiązek podatkowy. Rezydent jest rozliczany z podatku dochodowego według progresywnej skali podatkowej (18% i 32% ) czyli tak jak obywatele RP. Nierezydenci, czyli osoby nie posiadające miejsca zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, podlegają obowiązkowi podatkowemu tylko od przychodów osiąganych na terytorium RP i jest to tzw. ograniczony obowiązek podatkowy.  Nierezydenci płacą zryczałtowany 20% podatek dochodowy.     

Cudzoziemiec uznawany jest za polskiego rezydenta, gdy posiada miejsce zamieszkania w Rzeczypospolitej Polskiej, tj. przebywa w Polsce ponad 183 dni w roku podatkowym lub posiada tutaj ośrodek interesów życiowych.  Czym jest ów ośrodek interesów życiowych przepisy nie precyzują, ale przyjmuje się, że jest to np. zamieszkanie podatnika wraz z osobami mu najbliższymi (małżonka, dzieci)  na terytorium RP, wykonywanie tu pracy, posiadanie/wynajmowanie mieszkania czy posiadanie konta bankowego, itp. Istotnym faktem jest posiadanie karty czasowego pobytu. Ośrodek interesów życiowych nie będzie usytuowany w RP, jeżeli np. cudzoziemiec pracuje w Polsce sezonowo w rolnictwie czy budownictwie i regularnie wyjeżdża do kraju ojczystego, gdyż tam jest miejsce jego „głównej aktywności życiowej”.  Nierezydentem jest osoba, która przebywa na terytorium RP poniżej 183 dni w roku podatkowym lub nie posiada w Polsce ośrodka interesów życiowych. 

W praktyce często zdarza się, że osoba, która spełnia kryteria polskiej rezydencji, jednocześnie jest traktowana jako rezydent w swoim macierzystym kraju na podstawie przepisów tego kraju. W takiej sytuacji należy się odwołać do postanowień umowy o unikaniu podwójnego opodatkowani, w naszej sytuacji – umowy podpisanej dnia 12 stycznia 1993 r. w Kijowie między Rządem Rzeczypospolitej Polskiej a Rządem Ukrainy w sprawie unikania podwójnego opodatkowania i zapobiegania uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu i majątku (Dz. U. z 1994 r., Nr 63, poz. 269).  W świetle powyższych przepisów dochody osiągnięte przez osobę mającą miejsce zamieszkania na Ukrainie nie podlegają opodatkowaniu w Polsce, pod warunkiem, że osoba ta przedstawi polskiemu pracodawcy certyfikat rezydencji. Certyfikat ten jest zaświadczeniem o miejscu zamieszkania podatnika dla celów podatkowych i wydaje go ukraiński organ administracji podatkowej.  Pamiętajmy, że płatnik (czyli pracodawca) pobierając podatek bądź zaliczkę na podatek, musi wiedzieć, jaki status w Polsce posiada dany obcokrajowiec, aby zastosować prawidłowo przepisy. Zdarza się, że polscy pracodawcy zamiast ww. certyfikatu żądają złożenia oświadczenia, w którym cudzoziemiec deklaruje, w którym kraju zamierza rozliczać podatki.  

Rozliczenie podatku za rok 2013

Pracodawca zobowiązany jest na koniec roku podatkowego doręczyć każdemu pracownikowi zestawienie roczne osiągniętych przez pracownika dochodów, i to niezależnie od  tego, czy pracownik zatrudniony był na umowę o pracę czy umowę cywilnoprawną, np. dzieło lub zlecenia.  Są to zwykle druki PIT (dla rezydentów) i druki IFT (dla nierezydentów). Stanowią one podstawę do sporządzenia rozliczenia rocznego. Zeznanie roczne składane jest na odpowiednim formularzu (np. dla dochodów z umów o pracę, zlecenia, dzieło będzie to formularz  PIT-37) w terminie do 30 kwietnia roku następującego po roku podatkowym. 

Istnieją trzy sposoby sporządzenia i złożenia zeznania podatkowego.  

1.Odręczne wypełnienie druku pobranego w urzędzie skarbowym lub wydrukowanego ze strony internetowej Ministerstwa Finansów (http://www.mf.gov.pl/dokument.php?const=3&dzial=151&id=27734&typ=news). Wymaga on najwięcej zachodu za strony podatnika i obarczony jest dużym prawdopodobieństwem popełnienia błędu. Wszystkie wyliczenia należy zrobić „na piechotę” i uważać by nie pomylić się przy wpisywaniu ich do formularza. Samo zeznanie należy wysłać listem poleconym lub złożyć osobiście w urzędzie skarbowym. Pracownik przyjmujący potwierdza fakt przyjęcia rozliczenia oraz sprawdza jego poprawność. 

2.Wykorzystanie elektronicznego formularza dołączanego do gazet  lub  który można ściągnąć bezpłatnie z Internetu.  Podatnik wprowadza do programu odpowiednie dane, wyliczeń dokonuje program komputerowy, a podatnikowi pozostaje jedynie wydrukowanie i podpisanie wypełnionej deklaracji oraz wysłanie jej pocztą poleconą lub złożenie osobiście w urzędzie skarbowym.  Niestety często zdarza się, że program nie uwzględnia sytuacji „niestandardowych”, np. podwyższonych kosztów uzyskania przychodu. Ponadto, wykorzystanie tych programów wiąże się często z obowiązkiem przekazania 1% podatku na rzecz konkretnej organizacji pożytku publicznego (OPP), co pozbawia podatnika możliwości wyboru.  

3.Wypełnienie deklaracji on-line bezpośrednio na stronie http://www.e-deklaracje.gov.pl/.  Wyliczeń dokonuje program komputerowy (należy tylko wpisać dane z odpowiedniego druku PIT lub IFT), program sprawdza poprawność wypełnienia deklaracji i umożliwia wysłanie jej bezpośrednio do urzędu skarbowego drogą internetową. Złożone poprawnie zeznanie pozwala na wygenerowanie Urzędowego Poświadczenia Odbioru (UPO). To potwierdzenie traktowane jest na równi z dowodem nadania listu poleconego czy złożeniem zeznania bezpośrednio w urzędzie skarbowym.  Samo wysłanie zeznania trwa zaledwie kilka minut, nie ma obowiązku posiadania elektronicznego podpisu, wystarczy wpisanie kwoty dochodów osiągniętych w roku poprzedzającym lub też wpisanie cyfry „0” jeżeli rozliczamy się w ten sposób po raz pierwszy.

Niezależnie od formy rozliczenia, zeznanie podatkowe, w którym są pomyłki, błędy lub nie zostały uwzględnione jakieś dane zawsze można skorygować. Wystarczy jeszcze raz wypełnić poprawnie deklarację podatkową, a w części „A” zeznania zaznaczyć pole „korekta zeznania”. Możliwe jest nawet złożenie „korekty do korekty” i jeżeli ma to miejsce w ustawowym terminie (do 30 kwietnia), to nie rodzi to żadnych konsekwencji. 

Wszyscy ci, którzy nie czują się na siłach samodzielnie wypełnić PIT, powinny skorzystać z bezpłatnych porad fachowców. Oferują ją urzędy skarbowe, organizacje pozarządowe, banki, studenckie poradnie prawne czy organizacje religijne. Czasami wystarczy pomoc życzliwego, zorientowanego w sprawach podatkowych, sąsiada. 

Tak czy inaczej tego obowiązku nie można lekceważyć, gdyż za niezłożenie zeznania podatkowego grożą wysokie kary grzywny!

Iwona Trochimczyk-Sawczuk