„Polska wspiera Ukrainę w budowaniu demokracji i nowoczesnych struktur państwowych, a także jej dążeniu do zawarcia umowy stowarzyszeniowej z Unią Europejską. Współpraca w dziedzinie szkolnictwa wyższego też jest temu podporządkowana” – powiedziała 19 stycznia w Kijowie, podczas spotkania ze swym ukraińskim kolegą – ministrem edukacji i nauki Ukrainy Serhijej Kwitem, minister nauki i szkolnictwa wyższego Lena Kolarska – Bobińska.
Wizycie polskiej delegacji rządowej na Ukrainie, na czele z premier Ewą Kopacz, towarzyszyły nie tylko ogólnikowe polityczne deklaracje, ale także konkretne umowy, przede wszystkim w dziedzinie oświaty.
Zdaniem Leny Kolarskiej – Bobińskiej, umowy dotyczą przede wszystkim programów edukacyjnych, w których biorą udział ukraińscy studenci. Jak skonkretyzowała minister -programy, w których biorą udział studenci ukraińscy są ukierunkowane na budowę kompetencji i doświadczeń kadr dla państwa i gospodarki ukraińskiej.
„Polski Erasmus dla Ukrainy”
Polskie Ministerstwo Nauki i Szkolnictwa Wyższego realizuje, między innymi, program „Polski Erasmus dla Ukrainy”. To stypendialny program dla ukraińskich studentów z całej Ukrainy, jednak priorytetowo traktowani są młodzi ludzie z terytoriów objętch aneksją lub ze strefy konflitu zbrojnego. Warto przypomnieć, że «Polski Erasmus dla Ukrainy” to program stypendialny, zbudowany na zasadach podobnych do europejskiego programu „Erasmus” i „Erasmus+”, które pozwalają studentom odbyć część nauki w jednym z państw Unii Europejskiej.
W ramach „ukraińsko – polskiej” wersji programu studenci z Ukrainy dwa semestry bezpłatnie uczą się nad Wisłą, dodatkowo otrzymują stypendium w kwocie 900 zł. Koszt programu to ponad 10,7 mln zł, a skorzysta z niego ogółem 550 osób (500 studentów i 50 doktorantów). Dofinansowanie polskiego rządu obejmie koszt nauki licencjatów, kandydatów na magistrów oraz doktorantów, a także koszty ich pobytu i utrzymania w Polsce.
Jak powiedziała Lena Kolarska – Bobińska – w ramach tego programu, od pierwszego semestru roku akademickiego 2014/2015, w 20 polskich uniwersytetach już uczy się 79 studentów z Ukrainy. Ukraińscy „żacy” opanowują, w szczególności europeistykę, ekonomikę, informatykę oraz budownictwo maszyn. Według planów Warszawy, od drugiego semestru, czyli w lutym 2015 roku, w ramach tego programu w Polsce ma rozpocząć naukę kolejnych 400 studentów i 50 doktorantów z Ukrainy. Ministerstwo Oświaty i Nauki Ukrainy poinformowało, że do drugiego etapu programu stypendialnego „Polski Erasmus dla Ukrainy” zgłosiło się prawie 700 osób.
„Innowacyjny uniwersytet i przywództwo”
Dodatkowo, Polska wspiera formowanie nowego pokolenia kadr dla kierowania systemem szkolnictwa wyższego Ukrainy. Potwierdzeniem tego jest fakt, że od września 2014 roku do maja 2015 roku 50 młodych naukowców, liderów organizacji społecznych oraz przedstawicieli ukraińskiego środowiska akademickiego otrzyma niezbędną wiedzą w sferze zarządzania, w ramach programu „Innowacyjny uniwersytet i przywództwo”
Ta inicjatywa jest realizowana na Uniwersytecie Warszawskim, pod egidą prof. Jerzego Axera. Zgodnie z informacją Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego, projekt przynosi pozytywne efekty, dlatego obecnie trwają zabiegi, aby w jeszcze w tym roku zapewnić finansowanie drugiego etapu programu „Innowacyjny uniwersytet i przywództwo”.
Stypendia dla wykładowców
Oprócz tego, w październiku 2014 roku polska strona przyznała także stypendia 60 wykładowcom ukraińskich uniwersytetów, w celu wymiany doświadczeń zawodowych z polskimi kolegami.
W czasie pobytu w Kijowie minister Lena Kolarska – Bobińska zaznaczyła, że wsparcie i sprzyjanie reformom w Ukrainie oraz udzielanie pomocy – to cel współpracy z polskiej strony. Ze swej strony minister szkolnictwa i nauki Serhij Kwit podziękował Warszawie za współpracę i wyraził nadzieję na wsparcie w dziele reform w oświacie.
Warto dodać, że obecnie studenci z Ukrainy to najliczniejsza grupa cudzoziemców, którzy uczą się w Polsce, ta liczba sięga 42% ogólnej liczbie uczących się. W roku akademickim 2013/2014 nad Wisłą uczyło się 15 tysięcy obywateli Ukrainy, z czego 4 tysiące otrzymało różnego rodzaju dofinansowanie (zwolnienie z czesnego oraz stypendia).
Najnowsze inicjatywy Polski i Ukrainy w sferze edukacji bezsprzecznie wpłyną na zwiększenie liczby ukraińskich studentów w Polsce.
(Przygotowano na podstawie materiałów Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego oraz Ministerstwa Edukacji i Nauki Ukrainy)
Andrij SZEREMET