Wieczory Ukraińskie: Ukraina – między spuścizną epoki komunizmu a dziedzictwem ruchu dysydenckiego – Nasz Wybir – Portal dla Ukraińców w Polsce

Wieczory Ukraińskie: Ukraina – między spuścizną epoki komunizmu a dziedzictwem ruchu dysydenckiego

29 września 2015
Wieczory Ukraińskie: Ukraina – między spuścizną epoki komunizmu a dziedzictwem ruchu dysydenckiego

10 października o godz. 19.30 w Foyer Dużej Sceny odbędzie się kolejna debata w ramach cyklu „Wieczory Ukraińskie”. Ukraina – między spuścizną epoki komunizmu a dziedzictwem ruchu dysydenckiego.

Idea cyklu WIECZORY UKRAIŃSKIE powstała z chęci przybliżenia polskiej publiczności losów Ukrainy i Ukraińców w XX wieku. W ramach cyklu prezentowane są biografie osób, których życiorysy – wpisane w ubiegłe stulecie – czytane dziś pomagają lepiej zrozumieć współczesnych Ukraińców; ich protesty na kijowskim Majdanie i zmaganie z agresją Rosji, ich współczesne wybory tożsamościowe i stosunek do historii, ich drogi do utrzymania niepodległości i samostanowienia o sobie w Europie.

debata

Aktualne wydarzenia na Ukrainie, agresja rosyjska, skłaniają do głębszego, nie obarczonego stereotypami i uproszczeniami wejrzenia w okres międzywojenny oraz sytuację patriotycznie zorientowanych Ukraińców w ZSRR po 1945 r. Debatę tę poświęcimy więc refleksji nad skutkami sowieckiego systemu represji dla funkcjonowania współczesnej Ukrainy. Podejmiemy próbę przybliżenia unikalnego doświadczenia dialogu nawiązanego przez więźniów politycznych różnych narodowości w sowieckich łagrach. Kontynuacją ich doświadczenia stał się kijowski Euromajdan 2013-2014, udział w nim uczestników ponad podziałami – religijnymi i narodowymi. Podczas debaty odniesiemy się do ciągłości pomiędzy ukraińskimi ruchami sprzeciwu wobec systemów antydemokratycznych
i totalitarnych a postaciami i dorobkiem ruchu dysydenckiego. Punktem wyjścia do dyskusji będzie historia losów Danyła Szumuka, wieloletniego bojownika o prawa do samostanowienia Ukraińców, który w więzieniach, obozach i na zesłaniu spędził 42 lata. Był również uczestnikiem ukraińskiego ruchu dysydenckiego lat 60. i 70.

Dorobek tych wszystkich walczących z bronią w ręku oraz tych walczących piórem, głodówką czy niemym protestem jest na Ukrainie, po Majdanie, w obliczu wojny z Rosją – na nowo uświadamiany.

Gośćmi debaty będą Myrosław Marynowycz i Konstanty Gebert, a dyskusję poprowadzi Paweł Smoleński.

KONSTANTY GEBERT – dziennikarz, publicysta i tłumacz żydowskiego pochodzenia. Pseudonim Dawid Warszawski. Współpracownik Komitetu Obrony Robotników i Komitetu Samoobrony Społecznej KOR. Współzałożyciel tzw. Żydowskiego Uniwersytetu Latającego. Członek Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego Pracowników Nauki, Techniki i Oświaty. Akredytowany dziennikarz prasy niezależnej w czasie obrad Okrągłego Stołu w 1989, któremu wydarzeniu poświęcił książkę „Mebel” (1990). Od 1989 był dziennikarzem „Gazety Wyborczej”, w której do dziś, publikując felietony i komentarze. Wyjazdom do byłej Jugosławii z Tadeuszem Mazowieckim (1992-93) poświęcił książkę „Obrona poczty sarajewskiej”. Autor wielu innych książek, m.in. „Dziesięć dni Europy: archeologia pamięci” (2004), „Miejsce pod słońcem. Wojny Izraela” (2008). W 1997 założył miesięcznik o tematyce żydowskiej „Midrasz”. Od 1990 wykładowca m.in. Uniwersytetu Wisconsin, Uniwersytetu Kalifornijskiego i Hebrajskiego Uniwersytetu w Jerozolimie. W 2011 został dyrektorem warszawskiego biura Europejskiej Rady Spraw Zagranicznych. Wyróżniony odznaką Zasłużony Działacz Kultury.

MYROSŁAW MARYNOWYCZ – prorektor Ukraińskiego Uniwersytetu Katolickiego we Lwowie, religioznawca, były dysydent ukraiński, więzień sowieckich łagrów, działacz społeczny. Jeden ze współzałożycieli ukraińskiej Amnesty International. Członek inicjatywy obywatelskiej Pierwszego Grudnia na Ukrainie. Niestrudzony rzecznik budowania pojednania polsko-ukraińskiego, blisko związany z Jackiem Kuroniem w ostatnich latach jego życia. Marynowycz należy do aktywnej grupy uczestników tzw. „sojuszu tryzuba (ukraińskiego) z gwiazdą Dawida” (tym określeniem w latach 70. ubiegłego wieku propaganda w ZSRR posługiwała się wobec nawiązanej w łagrach i ruchu dysydenckim współpracy i wspólnych działań dysydentów ukraińskich i żydowskich). Od 2010 roku prezes Ukraińskiego PEN Clubu. Autor licznych publikacji. Laureat Nagrody imienia Sérgio Vieira de Mello za 2013 rok.

PAWEŁ SMOLEŃSKI – dziennikarz, reporter, pisarz. Współpracownik pism drugiego obiegu. Pisywał do paryskiej „Kultury”. Od 1989 r. dziennikarz „Gazety Wyborczej”. Autor książek o tematyce politologicznej, m.in. „Pokolenie kryzysu” (1989), „Gazeta Wyborcza, miror d’une démocratie naissante” (1991), „Irak. Piekło w raju” (2004) oraz zbioru esejów „Izrael już nie frunie” (2006). W 2012 wydał „Balagan. Alfabet izraelski – subiektywny słownik-przewodnik po Izraelu”. Laureat Nagrody Pojednania Polsko-Ukraińskiego, którą otrzymał w 2003 za książkę „Pochówek dla rezuna” oraz Nagrody im. Kurta Schorka za teksty poświęcone Irakowi. W 2012 odznaczony Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. W 2014 roku w Wydawnictwie Czarne opublikował książkę „Szcze ne wmerła, i nie umrze. Rozmowy z Jurijem Andruchowyczem”.

WSTĘP WOLNY!

Honorowy Patronat nad cyklem objął Pan Andrij Deszczycia,
Ambasador Ukrainy w Rzeczypospolitej Polskiej
Cykl jest realizowany we współpracy ze Związkiem Ukraińców w Polsce

10 października, 19.30, Foyer Dużej Sceny Teatru Polskiego w Warszawie, ul. Karasia 2