Jak informuje Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji, na początku stycznia w Internecie zaczęły pojawiać się fałszywe informacje o mobilizacji obywateli Ukrainy przebywających za granicą, między innymi w Polsce. W pierwszym przypadku chodzi o podrobiony dokument rzekomo Przedsiębiorstwa Państwowego „Dokument” – „Służba paszportowa”. W drugim chodzi o film, w którym można zobaczyć, jak pracownicy terytorialnych centrów kompletacji zaczynają wystawiać wezwania Ukraińcom w Warszawie. W Centrum podkreślono, że ani zdjęcie dokumentu, ani wideo nie są prawdziwe.
Na początku stycznia w sieci, między innymi na kanałach Telegramu, zaczęły rozpowszechniać się fałszywe informacje na temat poboru obywateli Ukrainy przebywających za granicą. Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji Rady Bezpieczeństwa Narodowego i Obrony Ukrainy poinformowało o dwóch takich sytuacjach z 8 i 11 stycznia.
W pierwszym przypadku chodzi o zdjęcie dokumentu rzekomo przygotowanego przez przedsiębiorstwo państwowe „Dokument” - „Służba paszportowa” Przedsiębiorstwo państwowe podległe Państwowej Służbie Migracyjnej Ukrainy, świadczące usługi w zakresie sporządzania dokumentów tożsamości (paszport krajowy, dowód osobisty, paszport zagraniczny itp.). Od 2022 roku oddziały PP „Dokument” – „Obsługa paszportowa” działają także za granicą, między innymi w Polsce. Z dokumentu wynika, że mężczyźni w wieku poborowym, którzy złożyli dokumenty w celu uzyskania paszportu w zagranicznych przedstawicielstwach PP „Dokument”, otrzymają tymczasowe dokumenty podróży na powrót do Ukrainy, a ich dane zostaną przekazane Ministerstwu Obrony Ukrainy, informacja o nich zostanie również wprowadzona do rejestru poborowych.
„W rzeczywistości ten dokument jest fałszywy. W związku z tym zawarte w nim informacje są również nieprawdziwe” – podkreślają w Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji i wyjaśniają, że dokument zawiera wiele błędów gramatycznych. „Ponadto podrobiony dokument ma datę 2 stycznia 2024 roku, a dyrektor generalny Przedsiębiorstwa Państwowego „Dokument” został zawieszony w wykonywaniu swoich obowiązków w okresie od 26 grudnia 2023 roku do 19 stycznia 2024, co uniemożliwia podpisywanie przez niego urzędowych dokumentów państwowego przedsiębiorstwa” – wyjaśniają dalej.
O drugiej sytuacji Centrum poinformowało 11 stycznia: „Wrogie kanały na Telegramie rozpowszechniają informację, że pracownicy terytorialnych ośrodków kompletacji i pomocy społecznej rozpoczęli rozdawanie wezwań Ukraińcom w Warszawie. Jako dowód propagandyści rozpowszechniają film, na którym mężczyzna w wojskowym mundurze rzekomo „wydaje wezwanie” Ukraińcowi.”
Po sprawdzeniu informacji w Ambasadzie Ukrainy w Polsce, Centrum Zwalczania Dezinformacji stwierdziło, że to wyreżyserowane nagranie, a informacja o rozprowadzaniu wezwań w Warszawie jest nieprawdziwa.
Mobilizacja Ukraińców za granicą
Kwestia poboru Ukraińców z zagranicy, a szczególnie karania tych, którzy opuścili Ukrainę z naruszeniem prawa wojennego czasu, była już niejednokrotnie dyskutowana zarówno wśród polityków, jak i w społeczeństwie. Ostatni wzrost zainteresowania tym tematem wiąże się z pracami nad nową ustawą o mobilizacji. Już wcześniej pisaliśmy o tym, że pod koniec grudnia 2023 roku Gabinet Ministrów przekazał do rozpatrzenia Radzie Najwyższej projekt ustawy, która przewiduje między innymi wprowadzenie rejestracji wojskowej obywateli Ukrainy mieszkających za granicą. Szczególną panikę wśród mężczyzn za granicą wywołały zapisy projektu ustawy, zgodnie z którymi mężczyznom powołanym do służby wojskowej można odmówić niektórych usług konsularnych, w tym wydania nowego paszportu, jeśli nie są zarejestrowani w wojskowej ewidencji.
Rada Najwyższa miała rozpatrzyć ten projekt 10 stycznia 2024 roku. Jednak na skutek debat stało się jasne, że projekt wymaga znacznych dopracowania, dlatego 11 stycznia Gabinet Ministrów odłożył go. Obecnie rząd ma zaproponować nową redakcję projektu ustawy o mobilizacji.
„Nasz zespół przygotował już nową wersję projektu ustawy, uwzględniającą wszystkie propozycje uzgodnione w trybie roboczym z deputowanymi na posiedzeniach Komisji Bezpieczeństwa Narodowego, Obrony i Wywiadu” – cytuje Ministra Obrony Narodowej Ukraina Rustema Umerowa Radio Svoboda. Jednak obecnie nie ma konkretnego terminu, w którym nowy projekt ustawy o mobilizacji powinien zostać przedłożony do rozpatrzenia Radzie Najwyższej. Ważne, że nawet po dyskusji nad projektem nowej ustawy może on nie zostać przyjęty i przesłany do dopracowania. Jeżeli w projekcie ustawy nie będzie zmian, rząd będzie musiał za nią zagłosować. Po zatwierdzeniu przez Radę Najwyższą ustawa musi zostać podpisana przez Prezydenta i dopiero po tym oraz oficjalnej publikacji dokumentu nowe przepisy wejdą w życie.
Przypominamy, że obecnie rejestracja wojskowa Ukraińców za granicą nie jest obowiązkowa. Jak jednak zauważył w wywiadzie dla Suspilne.Novyny minister obrony Rustem Umerow — ministerstwo dysponuje danymi na temat liczby mężczyzn w wieku poborowym przebywających poza Ukrainą. W tym celu Ministerstwo Obrony Narodowej współpracuje między innymi z Ministerstwem Spraw Zagranicznych.
„Jeśli chodzi o rejestrację poborowych – posiadamy rejestr konsularny, w związku z tym nasze instytucje konsularne mają obowiązek informowania właściwego Terytorialnego Centrum Uzupełnień o każdej osobie w wieku poborowym, która zostanie wpisana do rejestru konsularnego. To właśnie dzieje się obecnie, zgodnie z uchwałą Gabinetu Ministrów” – wyjaśnił w komentarzu dla TSN Ambasador Ukrainy w Polsce Wasyl Zwarycz.
A.V.
Źródło: Centrum Przeciwdziałania Dezinformacji, Radio Svoboda